بازار اول و دوم بورس چیست

شاخص بورس چیست و انواع شاخص بورس کدام اند؟
شاخص بورس از جمله مواردی است که میتواند راهنمای سرمایهگذاران و معاملهگران در بازار بورس باشد. هر یک از انواع شاخص بورس اطلاعاتی را در دل خود دارند که با بررسی و تحلیل آنها میتوان به میزان قابلقبولی از روند و وضعیت بازار مطلع شد. اطلاعات مربوط به شاخص بازار، از طریق پنل کارگزاری و همچنین سایت بورس اوراق بهادار تهران قابل دسترسی است.
شاخص بورس در حقیقت یک معیار است. معیاری که میتوان از آن اطلاعاتی مهم کسب کرد. این شاخص انواع مختلفی دارد که هر کدام بیانگر مطلبی هستند و محاسبهی آنها بر اساس فاکتورهایی خاص انجام میشود. بالا و پایین رفتن شاخص امری طبیعی است که در طول زمان و طی جلسات معاملاتی اتفاق میافتد.
نمی توان انتظار داشت که شاخص همیشه نزولی یا صعودی باشد. نوسان، ذات بازارهای مالی است. اما چه عواملی باعث افت یا رشد شاخص میشود؟ برای درک این مفاهیم، ابتدا باید مفهوم شاخص بورس را بازار اول و دوم بورس چیست تعریف کنیم.
آشنایی با مفهوم شاخص بورس
هنگامی که سرمایهگذاران قصد خرید سهام را دارند، به روند بازار توجه میکنند. اما چگونه میتوان روند بازار را تشخیص داد؟ شاخص بورس به طور نسبی نشاندهندهی روند بازار است. در محاسبهی شاخص، به وضعیت شرکتهای فعال در بورس توجه میشود. بنابراین بالا رفتن شاخص به طور کلی نشاندهندهی وضعیت خوب بازار و افت شاخص حاکی از روند نزولی بازار است.
اما نکتهی مهم اینجاست که نمیتوان تنها با نگاه کردن به یک عدد، به طور قطع در مورد روند بازار نظر داد. به همین دلیل بود که در بند قبلی گفتیم این عدد، تنها یک معیار نسبی است. از آنجا که شاخص بورس خود زیرمجموعههای دیگری را در بر میگیرد، بهتر است ابتدا با آنها آشنا شویم تا بتوانیم به نتیجهگیری منطقی و بهتری دست پیدا کنیم.
نکتهی دیگری نیز در این میان حائز اهمیت است. اگر شاخص بورس منفی باشد نمیتوان نتیجه گرفت که تمام نمادها زیانده هستند و یا اگر این شاخص عددی مثبت را نشان دهد به آن معنا نیست که تمام نمادها در قیمتهای مثبت معامله میشوند. با این تفاسیر حتی در بازاری با شاخص منفی هم میتوان سود کرد و ممکن است در بازاری با شاخص مثبت نیز متضرر شد.
معرفی انواع شاخص بورس
انواع شاخص بورس عبارتاند از:
- شاخص کل
- شاخص قیمت (وزنی- ارزشی)
- شاخص کل (هموزن)
- شاخص قیمت (هموزن)
- شاخص آزاد شناور
- شاخص بازار اول
- شاخص بازار دوم
حال به طور خلاصه هر یک از این شاخصها را شرح میدهیم.
- شاخص کل: این شاخص با نام شاخص قیمت و بازده نقدی نیز شناخته میشود. این شاخص بیانگر بازدهی سرمایه گذاری در بازار بورس است. دو عامل قیمت سهام و سود نقدی تقسیمشده میان سهامداران در این شاخص در نظر گرفته میشود.
شرکتهایی که سرمایهی بیشتری دارند، اثر بیشتری بر این شاخص میگذارند. بر این اساس شرکتهای بزرگ به شرکتهای شاخصساز مشهورند و سهام آنها در افت یا رشد شاخص، بیش از سایر نمادها اثر میگذارد.
با انتخاب هر یک از انواع شاخص بورس در صفحهی اصلی سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، میتوانید نمادهای اثرگذار بر آن شاخص را به طور کامل مشاهده کنید.
شاخص بورس بیش از ۵۰۰ واحد افت کرد
شاخص بورس، هفته جدید کاری را با افت بیش از ۵۰۰ واحدی آغاز کرد که حاکی از غلبه فضای منفی بر بازار معاملات بورس است.
در معاملات امروز ۷۷۰ میلیون سهم، حق تقدم و اوراق بهادار به ارزش یک هزار و ۹۴۸ میلیارد ریال در ۴۱ هزار و ۷۸۲ نوبت داد و ستد شد.
همه شاخص های اصلی بازار سرمایه امروز روندی کاهشی داشت؛ بر این اساس، شاخص قیمت (وزنی – ارزشی) که در آن ارزش سهام شرکت های بزرگ اثر بیشتری بر شاخص می گذارد ۱۶۰ واحد و شاخص کل (هم وزن) که در آن ارزش و وزن همه شرکت های بزرگ و کوچک در محاسبه شاخص کل، یکسان در نظر گرفته می شود، ۸۳ واحد افت کرد.
شاخص قیمت (هم وزن) ۶۲ واحد پایین آمد. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. همچنین شاخص آزاد شناور نیز ۵۲۴ واحد نزولی شد؛ این شاخص بیانگر بخشی از سهام قابل معامله شرکت ها در بورس است.
شاخص بازار اول (مختص به شرکت های بهتر از نظر سرمایه، سودآوری و درصد سهام آزاد شناور) ۳۲۹ واحد و شاخص بازار دوم بورس نیز یک هزار و ۲۶۹ واحد کاهش یافت.
معاملات بورس تهران امروز در حالی پیگیری شد که گمانه زنیهای ضد و نقیض در خصوص برجام توان تحلیل را از فعالان بازار سرمایه گرفته است.
از سویی دیگر افزایش تقاضا در بازارهای رقیب (به ویژه سکه) سبب تشدید فشار فروش در سهام ارزنده شرکتهای بورسی شده بازار اول و دوم بورس چیست است.
از این رو امروز در جریان معاملات روز جاری بورس و فرابورس قیمتهای سهام به طور متوسط ۰.۵ درصد افت کرد.
تنها گروهی که از ریزشهای امروز در امان ماند، قندیها بودند. تمام نمادهای این گروه در محدودههای مثبت قیمتی معامله شدند.
**ادامه صدرنشینی گروه فلزات اساسی
گروه فلزات اساسی در معاملات امروز صدرنشین بورس شد؛ در این گروه ۵۵ میلیون سهم به ارزش ۱۵۹ میلیارد ریال داد و ستد شد. گروه کانی های فلزی به ارزش ۱۱۱ میلیارد ریال و شیمیایی به ارزش ۸۵ میلیارد ریال جایگاه های بعدی را به خود اختصاص دادند.
در رده چهارم معاملات امروز، گروه خودرو با داد و ستدی به ارزش ۸۴ میلیارد ریال قرار گرفت؛ گروه فرآورده های نفتی نیز با معاملاتی به ارزش ۷۶ میلیارد ریال، رده پنجم را از آن خود کرد.
در معاملات امروز، نمادهای فارس (هلدینگ خلیج فارس)، فملی (ملی صنایع مس)، شپنا (پالایش نفت اصفهان)، شپدیس (پتروشیمی پردیس) و رانفور (خدمات انفورماتیک) در معاملات امروز بیشترین فشار منفی که منجر به افت شاخص شد را وارد کرد. در مقابل، مبین (پتروشیمی مبین) بالاترین تاثیر مثبت را وارد کرد.
** سقوط ۱۵ پله ای فرابورس
شاخص فرابورس (آیفکس) نیز امروز با افت ۱۵ واحدی در جایگاه یک هزار و ۴۱ واحدی ایستاد.
در معاملات امروز فرابورس، بیش از ۲۹۱ میلیون سهم و اوراق بهادار به ارزش یک هزار و ۷۰۸ میلیارد ریال در ۳۰ هزار نوبت خرید و فروش شد.
امروز نمادهای مارون (پتروشیمی مارون)، وکوثر (شرکت اعتباری کوثر)، وگردش (بانک گردشگری) و خراسان (پتروشیمی خراسان) بیشترین تاثیر مفنی را بر شاخص داشتند.
فرق بین بورس و فرابورس چیست؟
تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکتها در این دو بازار است؛ که در بورس شرایط سخت گیرانهتر از فرابورس است.
به گزارش "صدای بانک" ، چندسالی می شود که برخی از افراد بنابر شرایط اقتصادی, برای حفظ ارزش سرمایه خود دست به فعالیتهای اقتصادی و شبه اقتصادی میزنند که در این بین یکی از بهترین روشها، ورود به بازار سرمایه است. بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعهای از بازار سرمایه هستند.
بازار بورس چیست؟
بورس، بازاری است که قیمتگذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام میشود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می شوند.
به بورسی که در آن دارایی های مالی یا به عبارتی داراییهای کاغذی معامله میشود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروتهای واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش میشود، بورس کالا گفته می شود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.
البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران بازار اول و دوم بورس چیست این بورس راه نیافتاده است.
بازار فرابورس چیست؟
فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکتها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری میشود. بازا فرابورس فرآیند پذیرش و خرید و فروش در آن راحت تر است و شرکتهای کوچک هم میتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بنگاه های اقتصادی جهت تامین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از این رو شرکت ها با بازار اول و دوم بورس چیست احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و می توانند از تمامی مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا میخواهند سریعتر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحتتر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکتها کاهش یابد.
همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
فرابورس برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نامهای بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکتهای کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.
آیا خرید سهام در بازار بورس و فرابورس تفاوتی دارد؟
خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروشها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آنها انجام می شود.
معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح تا ۱۲.۳۰ انجام میشود. البته از ساعت ۸.۳۰ تا ۹ صبح، زمان پیشگشایش بازار است و امکان سفارشگذاری وجود دارد.
تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس چیست؟
تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکتها در این دو بازار است. که در بورس شرایط سخت گیرانهتر از فرابورس است.
تقسیم بندی بازارها در بورس و فرابورس متفاوت است. فرابورس دارای هفت بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی، پایه، شرکتهای کوچک و متوسط و ابزار مشتقه است، اما بورس فقط دارای دو بازار اول و دوم است.
کارمزد خرید و فروش در فرابورس کمی کمتر از بازار بورس است.